تهیه برنامه اولیه جهت طراحی داخلی فروشگاه و مرکز خرید

طراحی داخلی فروشگاه پروسه ای است که در آن اطلاع از فرايند طراحي، كمك زيادي به طراح خواهد نمود. اين آگاهي باعث مي شود كه او به مسير پيش روي خود از ابتدا تا انتها مسلط شده و به شيوه ای بهتر و در زمان كمتري آن را به صورت مطلوب دنبال نمايد. در فرايند طراحي داخلي فضا ها مي توان سه فعاليت اصلي و مهم شامل شناخت، برنامه ريزي و طراحي را در نظر گرفت.

در مرحله اول یعنی شناخت، طراح به بررسی کلیه مسائل مؤثر در طراحی پرداخته و اطلاعاتی را در رابطه با آنها جمع آوری می کند. در مرحلۀ دوم یا برنامه ریزی، طراح به تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری از اطلاعات به دست آمده بر می آید. در مرحلۀ سوم، طراح متناسب با اطالعات به دست آمده و برنامه ریزیهای انجام گرفته، شروع به طراحی می نماید.

ارزیابی نیازها و خواسته های بهره برداران فروشگاه جهت طراحی داخلی فروشگاه:

بهره برداران فروشگاه همه افرادی هستند که به نوعی با فروشگاه در رابطه بوده و با آن سر و کار دارند. افرادی نظیر خریداران، فروشندگان، کارکنان و… هر یک به نوعی در فروشگاه نقش دارند. در نتیجه الزام است طراحی داخلی فروشگاه با توجه به نیازها و خواسته های آنان شکل بگیرد.

بنابراین جا دارد که از طریق مصاحبه و گفتوگو با این افراد، و همچنین از طریق صرف وقت و مشاهده در محل و یا مصادیق مشابه با محل مورد نظر برای طراحی، نیازها و خواسته های فضاییشان به خوبی مورد توجه و شناسایی قرار گیرند.

این شناخت به طراح کمک می کند تا به تعداد و ویژگی های لازم برای فضاهای مورد نیاز طرح و چگونگی ساماندهی بخشهای مختلف و نحوۀ چیدمان قفسه ها و سایر نکات مربوط به طرح واقف شود. برای مثال طراح می تواند بفهمد که این فروشگاه چه کالاهایی را عرضه می کند؟ تنوع و حجم کالاهای عرضه شده چقدر است؟

خریداران از کدام قشر جامعه هستند؟ هر یک از این اقشار به دنبال چه کالایی هستند؟ در چه ساعات و روزهایی فروشگاه شلوغتر است؟ فروشندگان و کارکنان چه انتظاراتی از فضای فروشگاه دارند؟ و موارد مشابه دیگر.

شرایط حاکم بر محیط مورد نظر برای طراحی داخلی فروشگاه:

برای درک شرایط حاکم بر محیط مورد نظر برای طراحی داخلی فروشگاه ، بازدید از محل، الزمی و ضروری است. این کار باعث می شود تا طراح از نزدیک و به طور دقیق در جریان شرایط حاکم بر محل قرار بگیرد و بتواند سنجیده و حساب شده برای طرحش تصمیم بگیرد.

درست است که برخی مطالعات نظیر شرایط آب و هوایی و اقلیمی و یا وضعیت اجتماعی و اقتصادی ساکنین اطراف محل را می توان از راه مطالعات کتابخانهای و با دیدن کتابهای مربوطه و یا طرحهای تفصیلی مناطق هم پیدا کرد، اما حضور طراح در محل و برداشت شخصی او، شناختی هر چه واقعی تر و با جزئیات بیشتر را برایش فراهم خواهد کرد.
در این رابطه مواردی نظیر چگونگی تابش نور خورشید به محل، مناظر موجود در پیرامون محل و دیدهای به بیرون بنا، وضعیت همسایگان، چگونگی دسترسی افراد پیاده و سواره به فروشگاه، سازه و تأسیسات بنا و… می تواند مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد تا بعدا با توجه به آنها برای طرح فضاهای داخلی فروشگاه تصمیم گیری شود.
فروشگاههای اطراف محل و نحوۀ مجاورت محل مورد نظر شما با آنها، فضاهای سبز و خدمات عمومی موجود در پیرامون محل، نحوۀ دسترسی به فروشگاه و وضعیت وسایل حمل و نقل عمومی موجود در اطراف، پارکینگهای عمومی و مواردی نظیر اینها می توانند در تصمیمات شما برای طراحی داخلی فروشگاه ، نقش مهمی داشته باشند.

اهمیت شناخت پارامترهای موثر در طراحی

شناخت این عوامل می تواند طراح را در پیش بینی امکانات مناسب برای فروشگاه، نظیر محل دسترسی کامیونهای بار آور به فروشگاه و رساندن کالاها به انبار، محل پارکینگ ماشین های خریداران، طراحی ویترینهای مناسب و… یاری نماید. در هنگام بازدید، وضعیت کنونی محل مورد بررسی قرارمی گیرد و کلیۀ اطلاعات بر روی نقشه های مناسب ثبت و ضبط می شوند.

در این رابطه خوب است ابتدا از وجود نقشه یا موجود نبودن آن مطمئن شوید. در صورت وجود نقشه حتی به صورت اولیه کار شما آسان تر خواهد بود و با تهیه آن، پیاده سازی نکاتی که در بازدید به دست می آورید، سریع تر پیش خواهد رفت.

در غیر این صورت الزم است خودتان محل را برداشت نموده و نقشه ای از وضع موجود تهیه نمایید. حتی ممکن است نقشه ای وجود داشته باشد، اما در طی سالهای گذشته تغییراتی در بنا ایجاد شده باشد که اینها نیز باید برداشت شوند.

در هنگام برداشت و رولوۀ بنا، گرفتن عکس و فیلم نیز به شما کمک می‌کند، زیرا ممکن است موقع برداشت، نکاتی از دیدتان پنهان بماند که با دیدن تصاویر، آن نکات یاد آوری شوند. ضمناً در هنگام تظیم گزارش ها نیز می توانید از این عکس ها استفاده کنید. برداشت و

و رولوه فقط به پالن بنا اختصاص ندارد، بلکه برای طراحی داخلی فروشگاه بایستی نما و مقاطع نیز الزما برداشت شوند.

اطلاعاتی نظیر ارتفاع کف تا سقف، نوع و ابعاد بازشوها، دیوارها، پلکانها و بالابرها، جزئیات سازه ای و تأسیساتی بنا و… نیز می باید مورد نظر بوده و برداشت گردند.

در طراحی و ساخت یک مرکز خرید چه مواردی را باید در نظر گرفت؟

مراکز خرید معمولا در شعاع عملکردی محله، منطقه و یا ناحیه کار می کنند. این مراکز با توجه به سطح زندگی و شرایط اجتماعی و اقتصادی ساکنینی که در آنجا زندگی می کنند، از امکانات و تجهیزات و تأسیسات خاصی برخوردار شده و معماری متفاوتی به خود می گیرند.

مرکز خرید محله، به مردم یک محله کالا و خدمات رسانده و وسعت جغرافیایی یک محله را تحت پوشش دارد. در کانون مرکز خرید محله معمولا سوپرمارکت قرار دارد و فروشگاه هایی نظیر داروخانه،نانوایی و خشکشویی هم در اطراف آن هستند.

مراکز خرید منطقه ای، علاوه بر ارائۀ کالا و خدماتی که در یک مرکز خرید محله ای وجود دارد، دارای یک فروشگاه بزرگ و یا مغازه های خرازی، لباس فروشی، لوازم منزل و تعمیرگاه نیز هستند. مرکز خرید ناحیه ای، شامل طیف کاملی از فروشگاهها و مغازه هاست.

فروشگاه های محصولات خاص و مغازه ها در این مراکز، متعدد هستند. معمولا چندین سالن غذاخوری و در مواردی، سالن سینما نیز در آنها وجود دارد. لذا در طراحی داخلی فروشگاه بایستی به ارتباط این مراکز با یکدیگر و نحوه خدمت رسانی آنها توجه شود.

بعد از مراکز خرید ناحیه ای، مراکز خاص خرید فرامنطقه ای، ملی و بین المللی قرار دارند. مراکز خرید ویژه و نمایش مد لباس، مراکز خرید نمایشگاهی و مراکز خرید شرکتها و کارخانه های بزرگ و بین المللی و امثال اینها نیز از دیگر انواع مراکز خرید هستند که شعاع عملکردی فراتر از یک کشور را دارند، مانند نمایشگاه بین المللی و نمایشگاه کتاب تهران.
قابل ذکر است که این روزها با ورود بازارهای مجازی و اینترنتی به صحنۀ زندگی مردم و رونق فروش آنها از یک سو و فعالیت قوی شرکتهای تجاری فراملیتی و بین المللی در صحنۀ اقتصاد جهانی از سوی دیگر، بسیاری از مراکز خرید، تضعیف شده و رو به ورشکستگی هستند.